Sivas Ahşap Dekorasyon: Şarkışla İlçesi 5

TOPRAK ÖRTÜSÜ

Şarkışla’da genetik toprak sınıflandırması esas alınarak yapılan incelemeler sonucunda, iki ana toprak grubu yayılış göstermektedir. Şarkışla’nın kuzeyinde ve doğusunda fazla alan kaplayan zonal topraklar yaygındır. İklim özellikleri, dolayısıyla da yağış şartlarından dolayı kahverengi topraklar yaygındır. Şarkışla’nın diğer kesimlerinde ise, aşırı kuraklık nedeniyle kalsifikasyon etkili olması sonucunda; yüksek alkalin özellik gösteren kahverengi ve kırmızı kahverengi topraklar yer alır.

Şarkışla ve çevresinde, alüvyal toprakların da geniş bir alan kapladığı görülür. Bu topraklar, Acısu ve Kanak’ın getirmiş olduğu malzemeler üzerindeki topraklardır. Alüvyal saha, % 1 ve daha az eğimli olup, mevsimlik olarak taban suyunun etkisi altındadır. Bu nedenledir ki, alüvyal topraklarda taban suyu problemi ortaya çıkmaktadır. Taban suyu nedeniyle, toprak sürekli sulu olmakta, böylece toprakta tuz birikimine, çoraklaşmaya neden olmaktadır. Şarkışla Ovası’nın bulunduğu alan, tamamen alüvyal topraklardan ibarettir. Şarkışla’nın batısında Gürçayır Kasabası yakınında dar bir sahada, hidromorfik topraklar bulunmaktadır.

Topraklar, verimlilik özellikleri bakımından incelendiğinde ise; alüvyal topraklar sahanın en verimli ve kullanım alanı en fazla olan toprakları oluşturur. Organik madde bakımından da zengin olan bu toraklar geniş alana sahiptir. Verimlilik özelliği bakımından önemli olan diğer bir toprak türü de, kırmızı kahverengi topraklardır. Tahıl üretimi için değer taşıyan bu topraklar, sahanın kuzeyinde dağılış gösterir. Kireç oranı yüksek olan kahverengi topraklar, en geniş dağılışa sahip topraklar olup, verimlikleri diğer toprak türlerine göre düşüktür. Sahada ovanın doğusunda dar bir alan kaplayan, taban suyu nedeniyle yılın bir bölümünde sularla kaplı bataklık halinde, kurak dönemde ise kuruyarak verimsiz bir hâl alan hidromorfik topraklar; kullanılamayan, verimi olmayan topraklardır.

DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ

Şarkışla ve çevresi bilindiği gibi; İç Anadolu Bölgesi iklim şartlarının etkisiyle step bitki örtüsüne sahip bir bölgedir. Buna paralel olarak sahada günümüzde doğal olarak yetişen ağaç bulunmaz iken, otsu türler yaygınlık göstermektedir.

Şarkışla ve çevresinde yaşayanların anlattıklarına göre, orman bulunduğu, fakat büyük ölçüde tahripler sonucu günümüzdeki step bitki örtüsüne dönüştüğü anlaşılmaktadır. İlçenin bazı kısımlarında(kuzeyinde) korunmuş ormanlık alanlar az da olsa bulunmaktadır.

Şarkışla, 414,4 mm. yıllık yağış ve 9,0 °C yıllık ortalama sıcaklığa sahiptir. İklim tasniflerinden de anlaşıldığı gibi, yarı nemli iklim özellikleri taşımakta olup, yöre orman yetişmesi için uygun şartların alt sınırında bulunmaktadır. Orman alanları ilçe yüzölçümünün % 2,7 kadarıdır. Sahanın kuzeyinde; Akçakışla çevresinde(Akdağlar) orman alanları yer alır. Bu durum, çevrede yaşayan halkın; eski dönemlerde ormanın bulunduğu iddialarını da doğrulamaktadır. Orman örtüsünün yok olması, beşeri nedenler veya iklim değişmelerine bağlanabilir.

Antropojen step alanlarında, ağaç ve çalı türünde bitki toplulukları da bulunmaktadır. Ağaçsız step alanlarında; aşırı otlatma ve antropojen tahribatlar nedeniyle, hayvanların yemedikleri dikenli ve acı türler (kurt kulağı, geven) yaygındır. En karakteristik türler ise, yavşan otu (Artemisia fragrans), geven (Astragalus), çoban yastığı (Acantholimon), kekik (Thymus vulgaris), kuzukulağı (Oxalis corniculata), ayrık otu (Agropyrum), gelincik (Papaver laevigatum), papatya (Matricaria), sütleğen (Euphorbia tinctoria) vb. step türleridir.

Step türlerinin yanında, akasya (Acaciya pycnantha), alıç (crataegus orientalis), yabani erik (Prunus insittia), iğde (Elaegrus), karamuk (Berberis vulgaris), yabanî armut (Pinus elleagrifolia), kuşburnu (Rosa canina), leylak (Syringa vulgaris), yemşen (Cretearus monogyna), yabanî badem (Amygdalus orientalis), kavak (Populus), söğüt (Salix), meşe (Quercus), çam (Pinus) gibi çalılık ve ağaçlıklar saha ve yakın çevresinde dağınık şekilde bulunmaktadırlar.

Şarkışla ve çevresi İran-Turan Fitocoğrafya bölgesi içinde olmasından dolayı, bu bölgenin karakteristik bazı türlerini bünyesinde bulundurmaktadır. Sahada yer alan step türlerinin oluşmasında; özellikle beşerî faaliyetlerin asli bitki örtüsünü tahribatları ile sahada önemli bir yere sahip olan hayvancılık faaliyetleridir. Hayvanların aşırı otlatılması sonucunda tahrip edilen doğal bitki örtüsünün yerini antropojen step almıştır. Gerçekte mera olan step alanlarının bir bölümü günümüzde traktörlerin fazlaca kullanımı ile tarla haline getirilmiştir.

ŞARKIŞLA İLÇE ULAŞIM VE ALTYAPI

Oldukça sert karasal iklime sahip olan ilçemiz Şarkışla, 81km. asfalt yol ile Sivas’a, 115km. asfalt yol ile Kayseri’ye bağlanır. Ayrıca ilçenin içinden geçen demiryolu ilçeyi Sivas ve Kayseri’ye bağlamaktadır. İlçe merkezinin ve mahalle içi yolların tamamına yakını asfalt yola sahip olup diğer kısımların asfaltlama çalışmaları devam etmektedir.

Şarkışla Tren İstasyonunu.

Yük ve yolcu taşımacılığında önemli yeri olan Şarkışla Garı 1930’lu yıllardan beri hizmet vermektedir.

Şarkışla gar’dan yolcu trenlerinin hareket saatleri

TREN NO.SU

VARIŞ İSTASYONU

ÇALIŞTIĞI GÜNLER

KALKIŞ SAATİ

21409

DOĞU EKSPRESİ

KAYSERİ-ANKARA-ESKİŞEHİR

HAYDARPAŞA

HAFTANIN HER GÜNÜ

01:29

21531

VANGÖLÜ-GÜNEY

EKSPRESİ

KAYSERİ-ANKARA-ESKİŞEHİR-HAYDARPAŞA

PAZARTESİ-SALI-ÇARŞAMBA

PERŞEMBE-CUMA-PAZAR

02:02

21410

DOĞU EKSPRESİ

SİVAS-DİVRİĞİ-ERZİNCAN-ERZURUM-KARS

HAFTANIN HER GÜNÜ

03:48

21122

4 EYLÜL MAVİ

SİVAS-MALATYA-ELAZIĞ

SALI-PERŞEMBE-CUMARTESİ

PAZAR